Genç Kadınlarda adet düzensizliğinin nedenleri Nelerdir ?
Dengesiz beslenme ve dışarıda yemek yeme gibi davranışlar adet düzensizliğine ve metabolik bozukluklara neden olabilir. Aşırı diyet genç kadınların çevrelerinde güzel ve çekici görünmeleri için yanlış bir harekettir. Aşırı sporcularda ve diyet yapanlarda düzensiz adet görme görülür. Düzenli egzersiz yapan insanlar iyi olmalıdır. Düzenli olarak orta derecede egzersiz adet düzensizliklerine neden olmaz. Fazla kilolu genç kızların adet dönemlerinde incelme, şakaklarda, yanaklarda, göğüste ve çene arasında kıllanma olabilir. Bu kişilerde polikistik over sendromu taraması yapılır. Hedef; Küçük yaşlardan itibaren yemek yemeye ve spor yapmaya başlamalı, adet düzenini sağlamalı ve ihtiyaç halinde ilaç kullanmalısınız.
Ergenlik döneminde sık görülen adet kanaması nedir?
Adet kanaması 9 ila 16 yaşları arasında başlar. Çok zayıf olan ve gelişme döneminde kilo veren ya da spor yapan kızlarda adet gecikmesi olabilir.
15 yaşına kadar adet görmeye başlamadıysanız, bir doktora görünmeli ve kendinize test yaptırmalısınız. Doktor cinsel organlarınızı inceleyecektir. Bazı kızlarda vajina girişindeki zar adet kanını boşaltmak için normal bir açıklığa sahip değildir. Çok nadiren vajina veya rahim gelişmeyebilir. Adet kanaması ayda birdir. 25 ila 30 gün süren bir adet döngüsü normaldir. Adet kanaması 3-7 gün sürer. Kanama ilk birkaç gün ağır olacak ve giderek azalacaktır. Adet kanaması başladığında bu kanama her ay aynı miktarda olmayabilir. Bir ay çok, diğer ay çok daha az olabilir. Adet kanaması kilo, diyet, heyecan, stres, egzersiz ve hastalık nedeniyle düzensiz olabilir. Başlangıçta, adet döngüsünün uzunluğu değişir. İlk 1-2 yıl düzensiz adet görme normaldir. Menarştan sonra üreme organlarının ve hormonların uyum içinde çalışması zaman alır. Bazı kızlar yılda sadece 3-4 kez adet görürler. Adet döngüleri stres, yorucu egzersiz, hızlı kilo verme ve diyet ile uzatılabilir. Bunun dışında hormonal dengesizlikler de bu sürenin artmasına neden olur. Obezite, aşırı kıllanma ve polikistik over sendromu denilen düzensiz adet döngüsü nedeniyle yılda sadece 3-4 kez adet görülür.
Stres, belirli egzersiz türleri ve yaşam tarzı değişiklikleri adet döngünüzü 21 günden daha aza indirebilir. Bu durumda doktora gitmeniz ve muayene olmanız gerekir. Aşırı kanama anemiye neden olabilir. Kansızlığı olan kişiler demir açısından zengin yiyecekler yemeli veya demir tabletleri almalıdır. Doktorunuza gidip adet dönemlerinin sayısını, kanamanın kaç gün sürdüğünü, kanamanın şiddetini, krampları ve diğer belirtileri not etmeniz yararlı olabilir.
Stres ve kilo kaybı adet döngünüzü nasıl etkiler? Stres, hastalık veya kilo kaybı nedeniyle birkaç ay adet görmeyebilirsiniz. Birkaç ay boyunca adet kanamanız yoksa doktorunuza danışın.
Adet kanaması sırasında en sık kullanılan ürünler pedlerdir. İç çamaşırların içine konulabilen mükemmel su emiciliğe sahip bir üründür. Bunlar adet kanını emer ve pedin iç tabakasına taşır. Diğer bir yöntem ise tampon kullanmaktır. Tampon ülkemizde pek kullanılmayan bir üründür. Genç kızlar için vajina girişindeki zara zarar vermeyen tipi de mevcuttur. Aktif cinsel yaşamı olan kişiler tamponları daha rahat kullanabilirler. Tampon kullanırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar vardır. Tampon kullanımı toksik şok sendromu adı verilen ciddi bir sağlık sorununa yol açabilir. Tampon kullanan kişiler tamponlarını 4-6 saatte bir değiştirmelidir.
Bazı kişilerde adet gecikmesi olur. Bir kız 9 yaşından önce veya 16 yaşından sonra adet görürse bir sorun olabilir. Bu kişiler bir kadın doğum uzmanına görünmelidir. Düzenli adet döngüsü olan kadınların yumurta gelişiminin düzenli olduğu söylenir. Çocuk sahibi olan çiftlerde de yumurtlama bozuklukları görülür. Uzun yıllardır çocuk sahibi olamayan bir kadın ayda bir kez bile adet görmezse yumurtlama bozukluğu yaşayabilir ve hamile kalma olasılığı düşüktür. Bu durumda adetin düzenlenmesi ve oosit gelişiminin ilaçlarla desteklenmesi gerekir.
Düzensiz kanama olabilir. Bu nasıl anlaşılır ve ne yapılır. 21 günden az veya 35 günden fazla adet döngüsü anormal kabul edilir.
Menarştan sonraki 2 yıl içinde düzensiz kanamalar olabilir. Yumurtlama bozuklukları, genç kızlarda düzensiz kanamaların en yaygın nedenidir.
Tiroid hastalığı, yüksek düzeyde prolaktin (süt üretiminde yer alan hormon), böbrek hastalığı, ani ve aşırı kilo kaybı, stres ve kan hastalıklarının tümü anormal kanamaya neden olabilir.
Uyku hapları, sakinleştiriciler ve antidepresanlar (depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar) adet döngünüzü etkileyebilir ve sık ve düzensiz kanamalara neden olabilir.
Rahim içi araçlar adet kanamasının süresini ve miktarını artırır. Bazı kadınlar adet dönemlerinde de ara kanama yaşayabilirler. Rahim ve rahim ağzında oluşan polipler büyüyüp kırılgan hale gelerek vajinal kanamaya neden olur. Endometrial hiperplazi, uterusu kaplayan endometriyal hücrelerin anormal büyümesidir. Vajinal kanama endometrial hiperplazinin en önemli bulgusudur. Aşırı ve uzun süreli adet kanamalarının yanı sıra aralıklı kanamalara da sık rastlanır. Tanı endometriyal biyopsi ile rahimden alınan örneklerin patolojik olarak incelenmesi ile konulur. Bu test ayrıca rahim kanseri ve endometriyal polipleri teşhis etmek için de kullanılabilir.
Anormal kanaması olan genç kadınların birkaç ay boyunca hem östrojen hem de progesteron içeren oral kontraseptif almaları önerilir. Progestinler menopoza girmiş veya menopoza girmiş kadınlarda kullanılır. Bu tedavi başarısız olursa histerektomi yapılır.Anormal vajinal kanama ve lekelenme, rahim kanserinin ana belirtileridir. Rahim kanserinde bu belirtiler erken ortaya çıktığı için erken teşhis ve erken tedavi mümkündür.
Endometriyal kanser, endometrial biyopsiden alınan hücrelerin patolojik olarak incelenmesinden sonra teşhis edilir. Aşırı kanama, menopoz veya tekrarlayan ve uzun süreli anormal kanama, rahim büyümesi olan kadınlardan dilatasyon ve küretaj ile elde edilen hücrelerin incelenmesi daha uygundur. Bu yöntem daha fazla hücrenin çıkarılmasını ve incelenmesini sağlar.
Erken teşhis edilen rahim kanserinin iyileşme şansı yüksektir. Histerektomi sırasında yumurtalıkların ve fallop tüplerinin çıkarılması uygundur. Bir histerektomiden sonra radyasyon tedavisi (radyasyon tedavisi) önerilebilir. Metastatik kanser için radyoterapi kesinlikle gereklidir. Radyasyon tedavisinin amacı vücutta kalmış olabilecek kanser hücrelerini öldürmek ve kanserin geri gelmesini engellemektir.
Rahim kanseri tedavisinde tercih edilen yöntem abdominal histerektomidir. Abdominal histerektomi sırasında cerrahınız üreme organlarınızı değerlendirecek ve tedavinizi planlayacaktır.